W naszym sondażu zapytaliśmy Polaków o program 500/800+, inflację, własność państwową/prywatną w gospodarce oraz o deficyt budżetu państwa.

Badanie pokazało ogromną różnicę poglądów między wyborcami PiS z jednej strony, a wyborcami opozycji demokratycznej (KO, Lewicy i Trzeciej Drogi) oraz Konfederacji z drugiej. Ci pierwsi patrzą na sprawy społeczno-ekonomiczne socjalnie, ci drudzy – racjonalnie.

Wyborcy KO, Lewicy i Trzeciej Drogi mają dziś bardzo liberalne, rynkowe poglądy gospodarcze – niestety z takimi ich poglądami rozmija się bardzo prosocjalny przekaz liderów politycznych opozycji demokratycznej. I tu zapewne trzeba widzieć przyczynę, że część potencjalnych wyborców opozycji demokratycznej przeszła pod skrzydła Konfederacji.

Tym razem w sondażu zrealizowanym na zlecenie Fundacji Forum Długiego Stołu i „Gazety Wyborczej” przez Kantar Public 12-18 czerwca 2023 r. zbadaliśmy dwa warianty startu opozycji demokratycznej w wyborach: wariant A – z trzema listami (KO, Lewicą i Trzecią Drogą  czyli blokiem „PL2050+PSL” oraz wariant B – z jedną wspólną listą opozycji (KO+Lewica+PL2050+PSL). Nasz drugi sondaż przeprowadziliśmy dokładnie według tej samej metodologii, co sondaż z marca.

Przedstawiamy najważniejsze wyniki. Publikuje je także „Wyborcza” w wydaniu z 26.06.2023. Możecie Państwo zobaczyć, jak w zależności od wariantu startu opozycji demokratycznej wyglądają jej notowania, a jak poparcie dla Konfederacji i PiS; na ile warianty te wpływają na frekwencję wyborczą i mobilizację/demobilizację wyborczą głównych sił politycznych. Pokazujemy także jak bardzo różniłby się Sejm wybrany wyłącznie przez kobiety od Sejmu wybranego wyłącznie przez mężczyzn.

Obraz jaki pokazują wyniki sondażu nie napawa optymizmem. Opozycja demokratyczna startując na trzech listach wybory przegrywa (223 mandaty), a Trzecia Droga i Lewica swoimi wynikami niebezpiecznie blisko zbliżają się do wyborczego progu. Stworzenie wspólnej listy – mimo że zbiera ona trochę mniej głosów niż KO, Trzecia Droga i Lewica, gdy startują oddzielnie – dzięki systemowi D’Hondta (nagroda za redukcję trzech list do jednej) daje opozycji demokratycznej niewielką większość mandatów (232 mandaty). Drugi sondaż obywatelski pokazuje to, co wiele innych sondaży z ostatnich dwóch tygodni: rosną notowanie KO, ale kosztem Trzeciej Drogi i Lewicy. A cała opozycja demokratyczna –tracąc też trochę głosów na rzecz Konfederacji – jest teraz o 1-2 pkt procentowe słabsza niż miesiąc temu.

Opozycja – jeśli chce wygrać październikowe wybory – musi skutecznie powalczyć o młodych wyborców, których straciła na rzecz Konfederacji. Musi nagłośnić – dziś prawie niesłyszalny – bardziej liberalny przekaz dotyczący gospodarki, budżetu i podatków. Ciesząc się znacząco wyższym poparciem u kobiet niż u mężczyzn, musi przekonać kobiety do jak największej partycypacji w wyborach – bo dziś frekwencja u kobiet jest o 5-6 pkt procentowych niższa niż u mężczyzn.

I na koniec sprawa jednej wspólnej opozycyjnej listy wyborczej. O ile rok, dziesięć miesięcy temu wspólna lista wydawała się być wehikułem, który może dowieźć opozycję do większości konstytucyjnej, to dzisiaj trzeba w niej widzieć tratwę ratunkową polskiej demokracji. Za budowę tej tratwy trzeba się wziąć natychmiast.